Kierownik:
Prof. dr hab. Maciej Stobiecki
Zakład Biochemii Produktów Naturalnych
Działalność badawcza:
Profil badań:
W Zakładzie Biochemii Produktów Naturalnych prowadzone są prace na układach zwierzęcych i roślinnych, oparte są one na analizie proteomicznej oraz metabolomicznej badanych organizmów. Drugie z wymienionych podejść metodologicznych opiera się szczególnie na wykorzystaniu metod profilowania metabolitów pierwotnych oraz wtórnych z zastosowaniem technik rozdziału chromatograficznego oraz identyfikacji i/lub analizy ilościowej składników mieszanin z użyciem różnych systemów detekcji (spektrometria mas, detektory promieniowania UV oraz fluorescencji). Badania powyższe związane są z analizą roli i znaczenia metabolitów wtórnych i pierwotnych w reakcjach obronnych, głównie roślin modelowych (A. thaliana, M. truncatula), a także roślin rodzaju łubinu (Lupinus), i roślin zbożowych podczas oddziaływania na nie różnego rodzaju stresów biotycznych lub abiotycznych.
Poza monitorowaniem procesów biochemicznych w roślinach jesteśmy zainteresowani opracowaniem metod zastosowania różnego rodzaju technik spektrometrii mas do określenia struktury oraz identyfikacji produktów naturalnych występujących w materiale biologicznym, najczęściej substancji będących izomerami lub izobarami. Do tych celów wykorzystujemy spektrometry mas wyposażone w analizatory wysokiej rozdzielczości (najczęściej mierzące czas przelotu jonów) oraz techniki kolizyjnie indukowanej dysocjacji (CID MS/MS) podczas stosowania delikatnych metod jonizacji (elektrorozpraszanie).
Ważne miejsce w prowadzonych badaniach zajmują projekty związane z badaniami białek zarówno w organizmach roślinnych jak i zwierzęcych. Pierwszą grupę stanowią projekty związane z analizą proteomów roślinnych, w jęczmieniu poddawanym stresowi suszy, badania są prowadzone na siewkach różnych odmian i populacji mapujących jęczmienia. Drugi nurt badawczy dotyczy zastosowań analizy proteomicznej w diagnostyce medycznej. Realizowane projekty dotyczą oznaczenia biomarkerów stanów chorobowych na poziomie białek lub analizy poziomu ich modyfikacji potranslacyjnych. Między innymi wykorzystuje się techniki spektrometrii mas do badania stopnia N-homocysteinylacji białek ludzkich. Prowadzone badania dotyczą chorób związanych z nowotworzeniem oraz z nieprawidłowościami występującymi w układzie sercowo-naczyniowym, w szczególności miażdżycy. W tym przypadku skupiamy się na określaniu miejsc wystąpienia modyfikacji (zmian) w białkach krwi, a także na opracowaniu metody ich ilościowego oznaczania. Grupa projektów związanych z aplikacjami medycznymi jest realizowana w ścisłej współpracy z Instytutem Onkologii w Gliwicach oraz Wydziałami Lekarskimi Uniwersytetów Medycznych w Poznaniu i Wrocławiu oraz University of New Jersay, Medical School.
Najważniejsze osiągnięcia badawcze:
Słowa kluczowe:
Arabidopsis thaliana, Hordeum vulgare, genus Lupinus, metabolomika, metabolity pierwotne i wtórne, profilowanie metabolitów, produkty naturalne, proteomika, biomarkery stanów chorobowych, surowica krwi, stres abiotyczny, spektrometria mas, analiza mieszanin, techniki GC/MS, LC/MS, CID MS/MS, analiza strukturalna, system immunologiczny roślin, flawonoidy, glukozynolany, pochodne tryptofanu, glikozydy, ściana komórkowa, homocysteina, transportery ABC, rośliny motylkowate, oddziaływania symbiotyczne, komórki macierzyste, biotechnologia
Aktualnie realizowane projekty badawcze:
1. „Rola homocysteiny w patogenezie zakrzepicy” – NCN.Nr projektu, okres realizacji 2013/09/B/NZ5/02794; 13.02.2014-12.02.2017kierownik projektu: prof. dr hab. Hieronim Jakubowski
2. „Mechanizmy i konsekwencje inkorporacji homocysteiny do białek u ludzi”.Nr projektu, okres realizacji 2013/11/B/NZ1/00091; 28.07.2014-27.07.2017kierownik projektu: prof. dr hab. Hieronim Jakubowski
3. „Analiza proteomu osocza krwi w przewlekłej chorobie nerek w kontekście postępującej choroby-sercowo naczyniowej”.Nr projektu lub umowy, okres realizacji: UMO-2012/05/B/NZ2/02189; 01.03.2013- 28.02.2016,kierownik tematu: dr Magdalena Łuczak
4. „Poszukiwanie molekularnych mechanizmów progresji miażdżycy w przewlekłej chorobie nerek.”Nr projektu: nr projektu: UMO-2015/19/B/NZ2/02450, okres realizacji: 2016-06-20 - 2019-06-19kierownik projektu: Magdalena Łuczak
5. „Ewolucyjne modelowanie fizykochemicznych warunków nadekspresji wirusowych replikonów w płynnych kulturach roślinnych” - NCN.Nr projektu, okres realizacji: 501-4006; 01.02.2014 - 02.04.2017kierownik projektu: Radosław Pilarski
6. „Przeżywalność i stres oksydacyjny w hiperhomocysteinemii”
Nr projektu: 2015/17/D/NZ5/03444; Okres realizacji: 2016-01-28 – 2019-01-27kierownik projektu: Marta Sikora
7. „Patofizjologiczne konsekwencje N-homocysteinylacji histonów w hiperhomocysteinemii spowodowanej niedoborem CBS”nr projektu, okres realizacji: 2014-15/NNZ5/01647, 25.08.2015-24.08.2016kierownik projektu: Izabela Bielińska
8. „Rola hiperhomocysteinemii w sygnalizacji zapachowej u myszy”Nr projektu, okres realizacji: UMO-2014/15/N/NZ5/01646; 2015-08-25 do 2018-08-24Kierownik projektu: Jacek Wróblewski
9. „Struktura i funkcja białka Glod4”nr projektu, okres realizacji: UMO-2015/17/N/NZ3/03626; 14.03.2016 – 13.03.2019kierownik projektu: Olga Utyro
10. „PROFILAKTYKA I LECZENIE CHORÓB CYWILIZACYJNYCH” STRATEGMED – projekt NCBiR,Nr projektu, okres realizacji: 1.01.2015 – 31.12.2017kierownik projektu: prof. dr hab. Wojciech T. Markiewicz
Kierownicy zadań: prof. dr hab. Maciej Stobiecki - Walidacja ustalonego protokołu indukcji pluripotencji, dr Radosław Pilarski - Wysokoprzepustowa optymalizacja mediów do reprogramowania mioblastów i indukowanych komórek pluripotentnych (iPSC).
Wybrane publikacje:
Strona zrobiona w kreatorze stron internetowych WebWave
Institute of Bioorganic Chemistry,
Polish Academy of Sciences
Z. Noskowskiego 12/14
61-704 Poznań
tel centrala: (+48) 61 852 85 03
fax: (+48) 61 852 05 32
e-mail: ibch@ibch.poznan.pl
Sekretariat Dyrektora, tel: 61 852 89 19