Zakład ​Sond Molekularnych i Proleków

dr Jacek Ł. Kolanowski

dr hab. Jacek Ł. Kolanowski

Kierownik Zakładu


jacek.kolanowski@ibch.poznan.pl
tel. wew. 1165

Pracownicy naukowi

dr Michał Jakubczyk
adiunkt

dr Mariia Dekaliuk
asystent

dr Magdalena Derbis
asystent

Pracownicy techniczni

Dr. Michał Gładysz
starszy specjalista chemik

Adrian Rüfli MSc
specjalista chemik

Działalność badawcza

Tematyka badawcza

Głównym celem jest rozwój niskocząsteczkowych narzędzi chemicznych do obrazowania, badania i kontroli systemów biologicznych poprzez zmapowanie i następnie modyfikowanie oddziaływania pomiędzy celami biochemicznymi w żywych komórkach (rysunek). W szczególności:

  • chemiczne sondy fluorescencyjne i bioluminescencyjne do detekcji par analitów w celu wiarygodnego identyfikacji zmian biochemicznych w trakcie rozwoju chorób (na modelach nowotworów płuc i prostaty)
  • niegenetyczne metody kowalencyjnego znakowania białek i kwasów nukleinowych w żywych komórkach (tzw. sondami wash-free) w celu wizualizacji endogennych makromolekuł i badania ich oddziaływań in situ,
  • testy wieloanalitowe (tzw. multiplexing) dla wysokoprzepustowych badań przesiewowych (tzw. HTS screening) do bardziej skutecznej identyfikacji cząsteczek-kandydatów na leki i badania mechanizmów działania tych związków (w ramach międzynarodowej i krajowej współpracy w EU-OPENSCREEN i POL-OPENSCREEN).
  • narzędzia molekularne do super-rozdzielczej nanoskopii fluorescencyjnej nowej generacji (rozdzielczość ok 1 nm) w żywych modelach biologicznych
  • tworzenie narzędzi I testów molekularnych do badania mechanizmów infekcji poszukiwania nowych terapii przeciwko COVID-19

Zadania te obejmują m.in.:

  • syntezę organiczną sond (niskocząsteczkowych fluoroforów/bioluminoforów),
  • kompleksową analizę spektroskopową (w kuwetach i na mikropłytkach wielodołkowych),
  • projektowanie testów i obrazowanie przyżyciowe komórek i modeli 3D (np. sferoidów) metodami konfokalnej mikroskopii fluorescencyjnej (m.in. FRET i FLIM) oraz nanoskopii super-rozdzielczej (m.in. STED, MINFLUX)
Słowa kluczowe
  • sondy molekularne,
  • fluorescencja,
  • bioluminescencja,
  • mikroskopia,
  • biologia chemiczna,
  • chemia biologiczna,
  • obrazowanie przyżyciowe komórek,
  • linie komórkowe,
  • HTS,
  • wysokoprzepustowe badania przesiewowe,
  • wolne rodniki,
  • jony metali,
  • białka/enzymy,
  • biomarkery,
  • proleki,
  • MINFLUX
  • FRET
  • FLIM
  • Testy molekularne
  • COVID-19

Afiliowane Pracownie:

Pracownia Testów i Obrazowania Molekularnego

Pracownia Chemii Medycznej

Projekty badawcze

  • Wstępne badania nad chemicznym programowaniem grzybów przy użyciu Ramularia collo-cygni jako modelu. Miniatura 4 by National Science Centre (NCN),No: 2020/04/X/NZ1/01959
  • MultiGATE: responsywne sondy fluorescencyjne do jednoczesnego wykrywania dwóch analitów naraz w celu równoległego monitorowania kilku cech biochemicznych w modelach komórkowych. FNP – HOMING 4 oraz dodatkowe środki FNP na badania nad COVID-19
  • Synteza i charaketrystyka koniugatów sond pH-zależnych i oligonukleotydów tworzących struktury trypletowe. NCN – MINIATURA 3
  • Niskocząsteczkowe narzędzia do badania lokalnego mikrośrodowiska białek. NCN – OPUS 15 (nr projektu: 2018/29/B/ST4/01498)
  • Maskowane substraty bioluminogenne do selektywnego obrazowania parametrów biochemicznych raka. NCN – SONATA 13 (nr projektu: 2017/26/D/NZ1/01234)
  • EU-OPENSCREEN-DRIVE: Ensuring long-term sustainability of excellence in chemical biology within Europe and beyond. H2020 - H2020-INFRADEV-2018-2020
  • Projekt Polskiej Platformy Infrastruktury Skriningowej dla Chemii Biologicznej (POL-OPENSCREEN) będącej częścią europejskiego konsorcjum EU-OPENSCREEN (European Infrastructure of Open Screening Platforms for Chemical Biology European Research Infrastructure Consortium). Dotacja MNiSW
  • POIR.04.02.00-00-C004/19 NEBI – Krajowy Ośrodek Badań Obrazowych w Naukach Biologicznych i Biomedycznych. POIR – Działanie 4.2. Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauk.
  • Badania wstępne do opracowania uniwersalnej strategii wydłużania czasu związania i zwiększania selektywności znanych inhibitorów o szerokim spektrum działania na przykładzie inhibitorów cyklinozależnych kinaz (CDK). Miniatura 5 by National Science Centre (NCN),No: 2021/05/X/NZ7/01440
Skip to content