Edward O. Wilson, O pochodzeniu kreatywności

Opis

Edward O. Wilson, O pochodzeniu kreatywności

W oryginale   The Origins of Creativity

Instytut Chemii Bioorganicznej PAN

Ośrodek Wydawnictw Naukowych  Poznań 2020

ISBN  978-83-7712-017-0

stron 224, cena 39 zł

 

W trudnych czasach pandemii COVID-19, skłaniających do zadu­my nad ludzką bezsilnością wobec sił natury, chciałbym zarekomendować Państwu książkę amerykańskiego biologa i zoologa Edwarda Osborna Wilsona zatytułowaną „O pochodzeniu kreatywności”. Jej autor uznawany jest za jednego z twórców współczesnej socjobiologii – dyscypliny naukowej, starającej się wyjaśnić zachowania społeczne przez rozpatrywanie ich w kontekście doboru naturalnego. Ten pierwotny aspekt człowieczeństwa przez lata umykał uwadze nie tylko biologów, ale i humanistów. Będąc zarówno twórcami, jak i produktami skrajnie antropocentrycznej cywilizacji, rzadko zastanawiamy się nad tym, że nasze zachowania są wynikiem doświadczeń zdobytych nie podczas ostatnich 10 tysięcy, lecz co najmniej 200–300 tysięcy lat, że jedyną drogą prowadzącą do zrozumienia natury człowieka jest poznanie jego historii biologicznej.

Marek Figlerowicz

 

Dopóki nie odmalujemy lepszego obrazu prehistorii, a to oznacza rekonstrukcję ewolucyjnych kroków, które doprowadziły do powstania współczesnej natury człowieka, humanistyka pozostanie bez korzeni. Istota ludzkiej natury nie jest tożsama z genami danej osoby. Nie są to także tylko najbardziej rozpowszechnione we współczesnych populacjach cechy kultury. Jest to dziedziczna skłonność do uczenia się pewnych zachowań i unikania innych, a więc to, co psychologowie nazywają „uczeniem przygotowanym” (prepared learning), w przeciwieństwie do „kontruczenia przygotowanego” (counter-prepared learning). Wśród wielu przykładów uczenia przygotowanego, które zostały dokładnie udokumentowane, wymienić można np. to, że niemowlęta w sposób obsesyjny podchwytują język, a starsze dzieci są skłonne do zabawy polegającej na naśladowaniu zachowań dorosłych. Z drugiej strony, jesteśmy przygotowani (to przykłady kontruczenia przygotowanego), by nie ufać nieznajomym, nie wchodzić do nieznanych ciemnych lasów, i wytwarza się u nas dożywotni lęk przed wężami i pająkami, już po jednym przerażającym spotkaniu z tymi stworzeniami.

Edward O. Wilson