Wynalazki

Patent polski: P 440687(nr zgłoszenia)  

ZWIĄZEK NISKOCZĄSTECZKOWY DO ZASTOSOWANIA W LECZENIU  ATAKSJI RDZENIOWO-MÓŻDŻKOWEJ TYPU 3  

Data pierwszeństwa: 2022-03-18 
Twórcy: Maciej Figiel, Piotr Piasecki, Kalina Wiatr 
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk  

Przedmiotem zgłoszenia jest związek niskocząsteczkowy do zastosowania w leczeniu ataksji rdzeniowo-móżdżkowej typu 3, przy czym związek ten jest wybrany spośród bortezomibu, karfilzomibu, VLX1570 lub oprozomibu.  

Prezentowany patent o numerze zgłoszenia P 440687dotyczy nowego zastosowania innowacyjnej cząsteczki w leczeniu ataksji rdzeniowo-móżdżkowej typu 3 (SCA3). 
SCA3 to postępująca choroba neurodegeneracyjna występująca z częstością ok. 3 przypadków na 100 000 urodzeń, co kwalifikuje ją do grupy chorób rzadkich. Choroba ma charakter postępujący i prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia móżdżku, powodując zaburzenia koordynacji ruchowej, pogorszenie wzroku i zaburzenia mowy. 
Patent chroni innowacyjne rozwiązanie terapeutyczne wykorzystujące inhibitory proteasomu – niskocząsteczkowe związki aktywne: bortezomib, karfilzomib, VLX1570 oraz oprozomib. Opisywane farmaceutyki, zatwierdzone przez FDA w onkologii, wykazują również potencjał terapeutyczny w neurologii.Mechanizm działania opiera się na interakcji z białkiem ATXN3, kluczowym w patogenezie SCA3, które uczestniczy w proteasomalnej degradacji białek.
Komercjalizacja tej technologii otwiera nowe możliwości dla np.:
- firm biotechnologicznych rozwijających terapie chorób rzadkich,
- przedsiębiorstw farmaceutycznych specjalizujących się w neurologii,
- laboratoriów badawczych prowadzących badania kliniczne,
- inwestorów zainteresowanych rynkiem leków neurologicznych.
        
Więcej o patencie: 
https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/P.440687 

Patent polski: PL 247148  

PROMOTOR AKTYWOWANY PRZEZ BIAŁKA MYB47 I MYB95 ORAZ ZAWIERAJĄCY GO SYSTEM EKSPRESYJNY  

Data pierwszeństwa: 2021-08-06 
Twórcy: Shayan Sarkar, Arpan Kumar Basak, Kenji Yamada, Jakub Bizan, Paweł Bednarek, Paweł Czerniawski 
Uprawnieni: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk   

Przedmiotem zgłoszenia jest promotor aktywowany przez białka MYB47 i MYB95 oraz system ekspresyjny go zawierający, który może być wykorzystany w biotechnologii roślin.  

Polski patent (nr zgłoszenia P 247148) chroni innowacyjny promotor aktywowany przez białka MYB47 i MYB95 wraz z zaawansowanym systemem ekspresyjnym o szerokim potencjale komercyjnym w biotechnologii roślin. 
Omawiana technologia regulacji ekspresji genów wykorzystuje naturalne czynniki transkrypcyjne MYB, które odgrywają kluczową rolę w regulacji procesów fizjologicznych roślin. MYB47 kontroluje starzenie się liści poprzez modulację szlaku jasmonianowego, podczas gdy MYB95 funkcjonuje jako mobilny czynnik transkrypcyjny. 
Promotory roślinne typu MYB zapewniają precyzyjną kontrolę ekspresji genów, co przekłada się na szereg korzyści:
- zwiększoną wydajność produkcji,
- lepszą stabilność systemów ekspresyjnych,
- możliwość tkankowej kontroli ekspresji.
Wynalazek może zostać wykorzystany w wielu gałęziach przemysłu, m.in. : 
- firmy biotechnologiczne – np. produkcja rekombinowanych białek w bioreaktorach roślinnych,
- przemysł farmaceutyczny – np. wytwarzanie biofarmaceutyków i szczepionek,
- sektora kosmetyczny – np. uzyskanie surowca bogatego w innowacyjne składniki aktywne,
- agrobiotechnologia – np. modyfikacja roślin uprawnych w celu zwiększenia plonów, odporności na szkodniki, choroby i herbicydy.

Więcej o patencie: 
https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/P.438703

Patent japoński: JP 7278323  

対象者の緑内障のリスクを予測する予測モデルを生成する方法、当該予測モデルを用いて対象者の緑内障リスクを決定する方法、対象者の緑内障リスクを予測する装置、コンピュータプログラム及びコンピュータ可読媒体   

(PL) METODA TWORZENIA MODELU PREDYKCYJNEGO DO PRZEWIDYWANIA RYZYKA JASKRY U PACJENTA, METODA OKREŚLANIA RYZYKA JASKRY U PACJENTA PRZY UŻYCIU TEGO MODELU PREDYKCYJNEGO, URZĄDZENIE DO PRZEWIDYWANIA RYZYKA JASKRY U PACJENTA, PROGRAM KOMPUTEROWY WRAZ Z NOŚNIKIEM CYFROWYM   

Data pierwszeństwa: 2020-04-09 
Twórcy: Robert H. Wasilewicz, Cezary Mazurek, Juliusz Pukacki, Hubert ŚwierczyńskiUprawnieni: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Poznańskie Centrum Superkomputerowo- Sieciowe, Robert Henryk Wasilewicz

Niniejszy wynalazek przede wszystkim dotyczy generowania i stosowania modeli predykcyjnych, które przewidują jaskrę u pacjenta na podstawie cech określonych przez biorytmy oczne przy użyciu metod sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego.Przedmiotem wynalazku jest sposób generowania i stosowania zaawansowanych modeli predykcyjnych, które umożliwiają wczesne wykrywanie i przewidywanie ryzyka jaskry u pacjenta na podstawie cech określonych przez biorytmy oczne. Przedstawiony w patencie sposób diagnostyki jaskry wykorzystuje algorytmy sztucznej inteligencji i techniki uczenia maszynowego do analizy danych okulistycznych.Wynalazek obejmuje kompletne rozwiązanie składające się z metody tworzenia modelu, sposobu jego implementacji, specjalistycznego urządzenia diagnostycznego oraz dedykowanego oprogramowania komputerowego zapisanego na nośniku cyfrowym, co umożliwia skuteczną ocenę ryzyka jaskry w praktyce klinicznej.  

Prezentowany wynalazek, chroniony patentem japońskim nr. JP 7278323 może się przyczynić do wczesnego wykrywania jaskry – drugiej najczęstszej przyczyny ślepoty na świecie. Opracowana metoda tworzenia modeli predykcyjnych łączy zaawansowane algorytmy uczenia maszynowego z analizą biorytmów ocznych, pozwalając na identyfikację ryzyka choroby na lata przed pojawieniem się objawów klinicznych. 
Kluczowe elementy technologii obejmują:
- automatyczną analizę danych okulistycznych z wykorzystaniem sieci neuronowych i metod głębokiego uczenia,
- przenośne urządzenie diagnostyczne integrujące pomiary ciśnienia śródgałkowego, grubości rogówki i parametrów przepływu krwi,
- zastosowanie platformy SaaS, które umożliwia użytkownikom monitorowanie trendów w czasie rzeczywistym z funkcją prognozowania progresji choroby.
Potencjał komercjalizacyjny technologii obejmuje szereg sektorów, w tym:
- telemedycyna – np. zastosowanie do zdalnego monitorowania pacjentów,
- przemysł farmaceutyczny – np. monitorowanie skuteczności terapii,
- kosmetologii – np. ocena wpływu produktów na zdrowie oczu.

Więcej o patencie: https://patentscope.wipo.int/search/en/detail.jsf?docId=JP340276234&_fid=US339098737

Patent polski: PL 233178     

MODEL KOMÓRKOWY LUDZKIEGO RAKA JAJNIKA W HODOWLI O ZAINDUKOWANEJ PAKLITAKSELEM ODWROTNEJ OPORNOŚCI NA PAKLITAKSEL I CISPLATYNĘ ORAZ ZASTOSOWANIE TEGO MODELU  

Data pierwszeństwa:2017-01-26 
Twórcy: Jolanta Szenajch, Michał Góralski, Luiza Handschuh, Alicja Szabelska-Beręsewicz, Idzi Siatkowski, Aleksandra Świercz, Joanna Zyprych-Walczak 
Uprawnieni: Wojskowy Instytut Medyczny, Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu  

Przedmiotem wynalazku są: sposób wytwarzania linii komórkowej ludzkiego raka jajnika z odwrotną opornością na paklitaksel (PTX) i cisplatynę (CDDP), a także linie komórkowe otrzymane tym sposobem oraz ich zastosowania do badań in vitro nad mechanizmem działania leków przeciwnowotworowych lub sposobów leczenia.Wynalazek przedstawia nowe sposoby wytwarzania linii komórkowych oraz ich zestawy stanowiące model do profilowania ekspresji genów umożliwiający analizę szlaków sygnałowych z zastosowaniem technologii sekwencjonowania nowej generacji (Next generation sequencing, NGS).Linie komórkowe przedstawione w wynalazku mogą mieć również zastosowanie w badaniach nad mechanizmami lekooporności oraz w medycynie personalizowanej.  

Przedmiot wynalazku chroniony patentem nr PL 233178 obejmuje sposób wytwarzania linii komórkowych ludzkiego raka jajnika z odwrotną opornością na paklitaksel (PTX) i cisplatynę (CDDP), w oparciu o linię macierzystą A2780. 
Omawiana technologia została z powodzeniem wykorzystana do uzyskania serii 6 linii komórkowych raka jajnika, które również stanowią przedmiot wynalazku. Wyprowadzone linie komórkowe charakteryzują się stopniowo wzrastającą opornością na paklitaksel przy jednoczesnej malejącej oporności na cisplatynę, co odpowiada najczęściej występującemu profilowi oporności na cytostatyki w praktyce klinicznej. 
Opracowane rozwiązania mogą mieć komercyjne zastosowanie w szeregu gałęzi sektora biomedycznego i farmaceutycznego, np.:
- badania in vitro nad lekoopornością: identyfikacja szlaków sygnałowych (mTOR, MAPK) poprzez sekwencjonowanie nowej generacji (NGS)
- personalizowana onkologia: dobór skutecznej terapii na podstawie profilu genetycznego guza z wykorzystaniem biomarkerów ekspresyjnych,
- platforma dla firm farmaceutycznych: testowanie nowych inhibitorów oporności (np. antagoniści transportera ABCB1) w warunkach symulujących nawroty kliniczne,
- rozwój diagnostyki nowotworów: walidacja testów predykcyjnych odpowiedzi na taksany i pochodne platyny.

Więcej o patencie: 
https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/P.420318  

Patent amerykański: US 10329566  

NUCLEIC ACID MOLECULE, EXPRESSION CASSETTE, EXPRESSION VECTOR, EUKARYOTIC HOST CELL, INDUCTION METHOD OF RNA INTERFERENCE IN EUKARYOTIC HOST AND USE OF THE NUCLEIC ACID MOLECULE IN THERAPY OF DISEASES INDUCED BY EXPANSION OF TRINUCLEOTIDE CAG REPEATS  

(PL) CZĄSTECZKA KWASU NUKLEINOWEGO, KASETA EKSPRESYJNA, WEKTOR EKSPRESYJNY, KOMÓRKA EUKARIOTYCZNEGO GOSPODARZA I ZASTOSOWANIE CZĄSTECZKI KWASU NUKLEINOWEGO W TERAPII CHORÓB WYWOŁYWANYCH EKSPANSJĄ TRÓJNUKLEOTYDOWYCH POWTÓRZEŃ TYPU CAG     

Data pierwszeństwa: 2013-09-02 
Twórcy: Włodzimierz Krzyżosiak, Marta Olejniczak, Paulina Gałka-Marciniak, Agnieszka Fiszer 
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk 

Przedmiotem wynalazku są: cząsteczka kwasu nukleinowego, kaseta ekspresyjna, wektor ekspresyjny, eukariotyczna komórka gospodarza oraz sposób indukowania interferencji RNA w eukariotycznym gospodarzu i zastosowanie cząsteczki kwasu nukleinowego w terapii chorób wywoływanych ekspansją trójnukleotydowych powtórzeń typu CAG. Wynalazek przedstawia nowy sposób leczenia dziedzicznych chorób neurologicznych człowieka wynikających z ekspansji powtórzeń CAG, z wykorzystaniem technologii interferencji RNA.Wynalazek otwiera nowe perspektywy dla rozwoju terapii RNA oraz spersonalizowanej medycyny molekularnej, oferując innowacyjne podejście do leczenia chorób dziedzicznych wywoływanych przez ekspansję trójnukleotydowych powtórzeń.  

Amerykański patent nr US 10329566, stanowi rozwinięcie polskiego patentu nr PL 243776, który chroni innowacyjną technologię ukierunkowaną na terapię chorób spowodowanych ekspansją patologicznych powtórzeń CAG – m.in. pląsawicy Huntingtona, ataksji rdzeniowo-móżdżkowych i rdzeniowego zaniku mięśni. Opracowana cząsteczka kwasu nukleinowego działa poprzez alleloselektywną interferencję RNA (RNAi), wybiórczo wyciszając zmutowane allele genów bez wpływu na ich warianty prawidłowe.Kluczowym elementem wynalazku jest wektor ekspresyjny zawierający zoptymalizowaną kasetą genową, umożliwiający długotrwałą ekspresję terapeutycznego siRNA w komórkach eukariotycznych, umożliwiając opracowanie terapii dla chorób stanowiących niezaspokojone potrzeby kliniczne. 
Technologia zapewnia:
- precyzyjne wyciszenie zmutowanych alleli genów z zachowaniem funkcji alleli prawidłowych,
- minimalizację efektów off-target dzięki algorytmom bioinformatycznym wykorzystanym do projektowania sekwencji,
- skalowalność produkcji w systemach komórkowych (HEK, CHO).
Omawiana technologia może znaleźć zastosowanie w: 
- terapii zaawansowanej chorób neurodegeneracyjnych i neuromięśniowych,
- personalizowanych schematach leczenia opartych na analizie ekspansji CAG,
- rozwoju leków sierocych dla rzadkich zaburzeń poliglutaminowych.

Więcej o patencie:   https://patentscope.wipo.int/search/en/detail.jsf?docId=US236453291&_fid=PL329177782

Patent polski: PL 218747  

SPOSÓB WYTWARZANIA KOMPOZYCJI O PODWYŻSZONEJ ZAWARTOŚCI FERRYTYNY ROŚLINNEJ I INNYCH FORM ŻELAZA, KOMPOZYCJA I JEJ ZASTOSOWANIE DO WYTWARZANIA PREPARATU DO SUPLEMENTOWANIA DIETY CZŁOWIEKA  

Data pierwszeństwa: 2009-06-24 
Twórcy: Magdalena Zielińska-Dawidziak, Tomasz Twardowski 
Uprawnieni: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk     

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania kompozycji o podwyższonej zawartości ferrytyny roślinnej i innych form żelaza, oraz kompozycja i jej zastosowanie do wytwarzania preparatu do suplementowania diety człowieka.W szczególności wynalazek przedstawia nową kompozycję do suplementowania diety człowieka w celu zapobiegania anemii wynikającej z niedoborów żelaza.Wynalazek przedstawia również sposób wytwarzania kompozycji oraz jej zastosowania w formie wysuszonych i rozdrobnionych kiełków wzbogaconych w żelazo na przykładzie kiełków uzyskiwanych z roślin strączkowych, krzyżowych lub ziarniaków zbóż ze stymulowaną podczas hodowli w stresowych warunkach biosyntezą ferrytyny roślinnej jako środka dietetycznego stosowanego w celu zapobieganiarozwoju anemii.Wynalazek wpisuje się w aktualne trendy nutraceutyczne oraz rozwój funkcjonalnych suplementów diety opartych na naturalnych składnikach roślinnych, oferując nowatorskie rozwiązanie w zakresie poprawy biodostępności żelaza i wspomagania zdrowia. 

Przedmiot wynalazku chroniony jest polskim patentem, PL 218747 opisującym technologię biofortyfikacji żelaza w produktach roślinnych. Omawiany patent przedstawia sposób wytwarzania kompozycji o podwyższonej zawartości ferrytyny roślinnej - naturalnej formy żelaza o wysokiej biodostępności.  
Opatentowana technologia umożliwia produkcję suplementów diety i żywności funkcjonalnej skutecznie przyczyniających się do zapobiegania niedoborom żelaza i anemii. Ferrytyna roślinna charakteryzuje się wyjątkową biodostępnością w porównaniu do konwencjonalnych form żelaza. 
Technologia przedstawiona w patencie może zostać wykorzystana w wielu gałęziach przemysłu, np.:
- przemysł farmaceutyczny: produkcja zaawansowanych preparatów żelaza,
- przemysł spożywczy: wytwarzanie żywności funkcjonalnej wzbogaconej żelazem,
- przemysł kosmetyczny: opracowanie nutraceutyków wspierających zdrowie włosów i paznokci.  

Więcej o patencie: 
https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/P.388379  

Patent europejski: EP 2225228  

METHOD OF OBTAINING OF 4-N-FURFURYLCYTOSINE AND/OR ITS DERIVATIVES, AN ANTI-AGING COMPOSITION AND USE OF 4-N-FURFURYLCYTOSINE AND/OR ITS DERIVATIVES IN THE MANUFACTURE OF ANTI-AGING COMPOSITION  

(PL) SPOSÓB OTRZYMYWANIA 4-N-FURFURYLOCYTOZYNY, KOMPOZYCJA ANTYSTARZENIOWA ORAZ ZASTOSOWANIE 4-N-FURFURYLOCYTOZYNY DO WYTWORZENIA KOMPOZYCJI ANTYSTARZENIOWEJ     

Data pierwszeństwa: 2007-11-25 
Twórcy: Jan Barciszewski, Wojciech T. Markiewicz, Eliza Wyszko, Maria Markiewicz, Monika Piwecka, Katarzyna Rolle, Ewelina Adamska, Marcin K. Chmielewski
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk  

Przedmiotem niniejszego wynalazku są: metoda wytwarzania 4-furfurocytozyny i/lub jej pochodnych, ich zastosowanie w produkcji kompozycji przeciwstarzeniowych oraz sama kompozycja przeciwstarzeniowa. Ponieważ 4-furfurocytozyna i / lub jej pochodne mają szereg właściwości biologicznych, mogą być stosowane jako kompozycja o działaniu przeciwstarzeniowym, aby zapobiec utracie blasku i gęstości skóry, jednocześnie zapobiegając jej zwiotczeniu oraz poprawić jej estetykę . Przedstawiono optymalne metody produkcji tego związku, przy jednoczesnym uzyskaniu jak najwyższej wydajności procesu, ze szczególnym uwzględnieniem jego użyteczności w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.  

Europejski patent nr EP 2225228 chroni innowacyjną metodę wytwarzania 4-N-furfurylocytozyny oraz jej pochodnych, otwierając nowe możliwości w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Omawiany składnik aktywny wykazuje udokumentowane właściwości przeciwstarzeniowe, potwierdzone badaniami na modelach komórkowych, drożdżowych i mysich. 
4-N-furfurylocytozyna działa jako senomorfik/senolityk - łagodzi objawy starzenia komórkowego przez poprawę funkcji mitochondriów i zmniejszenie produkcji reaktywnych form tlenu, wykazuje również działanie ochronne przed uszkodzeniami DNA. W przeciwieństwie do tradycyjnych składników przeciwstarzeniowych, nie eliminuje komórek starzejących się, lecz skutecznie spowalnia procesy degeneracyjne. 
Technologia produkcji obejmuje optymalizowany proces syntezy z wykorzystaniem cytozyny, furfuryloamin i katalizatora, co zapewnia wysoką wydajność i jakość produktu końcowego.Kompozycje zawierające ten innowacyjny składnik skutecznie zapobiegają zwiotczeniu skóry, utracie blasku oraz poprawiają jej elastyczność i wygląd. 
Potencjał komercyjny obejmuje m.in. zastosowanie w:
- suplementach diety,
- zaawansowanych dermokosmetykach,
- kremach przeciwzmarszczkowych, serach anti-aging.     

Więcej o patencie:    https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/EP08851400, https://worldwide.espacenet.com/patent/search/family/040568369/publication/EP2225228A2?q=ap%3DEP08851400

Polskie zgłoszenie patentowe: P 452392  

AMIDOFOSFORYNOWY ZWIĄZEK AROMATYCZNY, SPOSÓB JEGO WYTWARZANIA, JEGO ZASTOSOWANIE ORAZ ZWIĄZEK POŚREDNI DO OTRZYMYWANIA AMIDOFOSFORYNOWEGO ZWIĄZKU AROMATYCZNEGO.  

Data pierwszeństwa: 2025-06-18 
Twórcy: Martyna Mateja-Pluta, Agnieszka Kiliszek 
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk  

Niniejszy wynalazek dotyczy amidofosforynowych związków aromatycznych ogólnie możliwych do zastosowania jako nienukleotydowe linkery. Związki te określane są jako międzyniciowe czynniki łączące, w skrócie ICL (ang. Interstrand cross-linking agent). Dzięki swojej strukturze umożliwiają swobodną manipulację sekwencjami DNA lub RNA poprzez dowolne wprowadzenie ich w odpowiednie miejsca podczas syntezy kwasów nukleinowych na podłożu stałym. W szczególności niniejszy wynalazek dotyczy sposobów inżynierii genetycznej DNA lub RNA, technologii rekombinacji DNA; fragmentów DNA i/lub RNA i ich zmodyfikowanych form.  

Polskie zgłoszenie patentowe nr P 452392 dotyczy innowacyjnych amidofosforynowych związków aromatycznych, o możliwym zastosowaniu jako nienukleotydowy linker (ICL – Interstrand Cross-Linking Agent) umożliwiający precyzyjną modyfikację i swobodną manipulację sekwencjami DNA i RNA poprzez dowolne wprowadzenie omawianych związków w odpowiednie miejsca sekwencji nukleotydowej podczas automatycznej syntezy na podłożu stałym. 
Dzięki swojej specjalnej strukturze cząsteczki te łączą elastyczność z wyjątkową stabilnością, co otwiera nowe możliwości w inżynierii genetycznej, technologii rekombinacji DNA oraz projektowaniu funkcjonalnych oligonukleotydów.Metodyka opisana w zgłoszeniu patentowym zapewnia łatwe wprowadzenie amidofosforynowego bloku w dowolnym miejscu łańcucha, co zwiększa dokładność hybrydyzacji i odporność kwasu nukleinowego na hydrolizę. 
Przykładowe zastosowania komercyjne prezentowanej technologii obejmują:
- projektowanie innowacyjnych cząsteczek opartych na RNA i DNA, o potencjalnym zastosowaniu w leczeniu chorób,
- projektowanie nowych, stabilnych sond molekularnych o potencjalnym zastosowaniu w diagnostyce molekularnej.

Zgłoszenie nie zostało jeszcze opublikowane przez Urząd Patentowy.

Polskie zgłoszenie patentowe: P 452059  

CZĄSTECZKA KWASU NUKLEINOWEGO DO WYCISZANIA EKSPRESJI GENU KODUJĄCEGO BIAŁKO TMPRSS-2, KASETA EKSPRESYJNA, WEKTOR EKSPRESYJNY, KOMPOZYCJA FARMACEUTYCZNA, CZĄSTECZKA KWASU NUKLEINOWEGO DO ZASTOSOWANIA W TERAPII, CZĄSTECZKA KWASU NUKLEINOWEGO DO ZASTOSOWANIA W LECZENIU I/LUB PROFILAKTYCE CHOROBY WIRUSOWEJ ZALEŻNEJ OD TMPRSS-2 ORAZ SPOSÓB IN VITRO WYCISZANIA EKSPRESJI GENU KODUJACEO BIAŁKO TMPRSS-2.  

Data pierwszeństwa: 2025-05-16 
Twórcy: Agnieszka Belter, Marta Olejniczak, Jarosław Synak, Marta Szachniuk
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk  

Niniejszy wynalazek dotyczy wyciszania ekspresji genów przy użyciu reagentów technologii interferencji RNA (RNAi), zwłaszcza sztucznych mikroRNA, inaczej zwanych sztucznymi miRNA lub amiRNA. 
Mają one przewagę nad innymi narzędziami interferencji RNA pod względem specyficzności wyciszania genów i mniejszych efektów ubocznych. Ich sukces w badaniu klinicznym dowodzi, że są one skutecznym i bezpiecznym narzędziem terapeutycznym w przypadku szerokiego spektrum chorób człowieka. 
Identyfikacja czynników komórek gospodarza, które są niezbędne do wniknięcia wirusa i jego replikacji, wyznacza nowe trendy i cele dla interwencji terapeutycznych prewencji i leczenia chorób wirusowych.  

Polskie zgłoszenie patentowe nr P 452059 chroni innowacyjną technologię antywirusową wykorzystującą sztuczne mikroRNA (amiRNA) do precyzyjnego wyciszania ekspresji genu TMPRSS-2 - kluczowego białka proteazy transmembranowej, niezbędnego do wnikania wirusów SARS-CoV-2, grypy i innych patogenów oddechowych do komórek gospodarza. Innowacyjna cząsteczka kwasu nukleinowego zapewnia skuteczną terapię poprzez mechanizm interferencji RNA (RNAi), blokując replikację wirusową w sposób przyczynowy.
Sztuczne mikroRNA wykazują przewagę nad konwencjonalnymi metodami RNAi dzięki zwiększonej specyficzności działania i znacznie zredukowanym efektom ubocznym.Badania kliniczne, w których testowano analogiczne rozwiązania, potwierdzają bezpieczeństwo i skuteczność takiego podejścia terapeutycznego w przypadku szerokiego spektrum chorób człowieka. 
Główne zalety opisywanego rozwiązania obejmują:
- precyzyjnie celowaną terapię skierowaną wobec czynników wykorzystywanych przez wirusy do infekcji i replikacji, otwierającą nowe możliwości terapeutyczne w leczeniu i profilaktyce chorób wirusowych,
- host-directed therapy – zastosowanie strategii terapeutycznej celującej w białka gospodarza, zamiast szybko mutujących antygenów wirusowych, co warunkuje trwałość postulowanego efektu terapeutycznego. 
Komercyjny potencjał opisywanego rozwiązania obejmuje zastosowania w:
- farmacji i medycynie – m.in. w zakresie rozwijania nowych terapii przeciwwirusowych,
- przemyśle biotechnologicznym – m.in. w celu wykorzystania istniejącej infrastruktury przeznaczonej do produkcji terapeutycznych kwasów nukleinowych.  

Zgłoszenie nie zostało jeszcze opublikowane przez Urząd Patentowy.  

Polskie zgłoszenie patentowe: P 447752  

SPOSÓB SYNTEZY KWASÓW NUKLEINOWYCH ORAZ OLIGONUKLEOTYDÓW  

Data pierwszeństwa: 2024-02-12 
Twórcy: Marcin Chmielewski, Jolanta Brzezińska, Stanisław Trzciński, Joanna Strzelec 
Uprawnieni: FutureSynthesis sp. z o.o., Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk  

Przedmiotem wynalazku jest sposób syntezy kwasów nukleinowych oraz oligonukleotydów na podłożu stałym, matryca do syntezy kwasów nukleinowych oraz oligonukleotydów na podłożu stałym oraz sposób wytworzenia matrycy.

Polskie zgłoszenie patentowe, nr P 447752 chroni innowacyjną technologię syntezy kwasów nukleinowych oraz oligonukleotydów na podłożu stałym, która może usprawnić produkcję terapeutyków RNA i diagnostykę molekularną. Omawiane rozwiązanie obejmuje zaawansowaną matrycę do syntezy oligonukleotydów wraz z innowacyjnym procesem wytwarzania, oferując istotne korzyści w porównaniu z konwencjonalnymi metodami fosforoamidytowymi. 
Cechy wyróżniające przedstawionej technologii:
- zwiększona wydajność syntezy DNA/RNA dla zastosowań farmaceutycznych,
- optymalizacja kosztów produkcji terapeutyków opartych na kwasach nukleinowych,
- potencjał zastosowania w medycynie personalizowanej i terapiach genowych,
- kompatybilność z automatyzowaną syntezą oligonukleotydów.
Wynalazek może znaleźć zastosowanie w sektorze biotechnologicznym, przemyśle farmaceutycznym, diagnostyce molekularnej, kosmetologii. Innowacja może wspierać rozwój szczepionek RNA, biomarkerów diagnostycznych oraz terapii antysensowych.  

Zgłoszenie nie zostało jeszcze opublikowane przez Urząd Patentowy.  

Międzynarodowe zgłoszenie patentowe w trybie PCT: PCT/PL2023/050017
faza regionalna / krajowa: EP 23722102 / P 440687  

A LOW MOLECULAR WEIGHT COMPOUND FOR USE IN THE TREATMENT OF SPINOCEREBELLAR ATAXIA TYPE 3  

(PL) ZWIĄZEK NISKOCZĄSTECZKOWY DO ZASTOSOWANIA W LECZENIU ATAKSJI RDZENIOWO-MÓŻDŻKOWEJ TYPU 3   

Data pierwszeństwa: 2022-03-18 
Twórcy: Maciej Figiel, Piotr Piasecki, Kalina Wiatr 
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk  

Przedmiotem zgłoszenia jest związek niskocząsteczkowy do zastosowania w leczeniu ataksji rdzeniowo-móżdżkowej typu 3, przy czym związek ten jest wybrany spośród bortezomibu, karfilzomibu, VLX1570 lub oprozomibu.  

Międzynarodowe zgłoszenie patentowe nr PCT/PL2023/050017 chroni innowacyjną metodę leczenia ataksji rdzeniowo-móżdżkowej typu 3 (SCA3/choroba Machado-Josepha) - jednej z najczęstszych dziedzicznych chorób neurodegeneracyjnych. Wynalazek, objęty zgłoszeniem patentowym PCT/PL2023/050017 (EP 23722102), opisuje nowe zastosowanie znanych inhibitorów proteasomu: bortezomibu, karfilzomibu, VLX1570 oraz oprozomibu w terapii tej nieuleczalnej dotąd choroby. 
Związki te, znane już w leczeniu nowotworów, wykazują potencjał terapeutyczny wobec SCA3 – choroby charakteryzującej się postępującym zanikiem móżdżku i zaburzeniami motorycznymi. Prezentowane zgłoszenie patentowe opisuje nowe zastosowanie substancji, które poprzez hamowanie aktywności proteasomu mogą spowalniać neurodegenerację i łagodzić objawy SCA3. 
Omawiane rozwiązanie może mieć szereg zastosowań komercyjnych, w tym dla:
- firm farmaceutycznych poszukujących nowych wskazań dla istniejących leków ( tzw. repurposing) 
- przedsiębiorstw biotechnologicznych zainteresowanych terapiami chorób rzadkich.   

Więcej o patencie:   https://patentscope.wipo.int/search/en/detail.jsf?docId=EP447196134&_fid=WO2023177314

Europejskie zgłoszenie patentowe: EP 22461629 
faza regionalna / krajowa:P 439456  

ZERO-VALENT IRON, ESPECIALLY AGED FOR USE AS AN ANTIVIRAL AGENT, A METHOD FOR THE PREPARATION OF ZERO-VALENT IRON AND ZERO-VALENT IRON PREPARED USING THE METHOD   

(PL) ŻELAZO ZEROWARTOŚCIOWE, ZWŁASZCZA STARZONE DO ZASTOSOWANIA JAKO ŚRODEK PRZECIWWURUSOWY, SPOSÓB WYTWARZANIA ŻELAZA ZEROWARTOŚCIO-WEGO ORAZ ŻELAZO ZEROWARTOSCIOWE WYTWORZONE TYM SPOSOBEM   

Data pierwszeństwa: 2021-11-08 
Twórcy: Elżbieta Kierzek, Klaudia Wieczorek, Zenon Foltynowicz, Karol Muc 
Uprawniony: Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk

Przedmiotem niniejszego zgłoszenia jest żelazo zerowartościowe do zastosowania jako środek przeciwwirusowy, w szczególności do profilaktyki i/lub zwalczania infekcji wirusowej, zwłaszcza wywołanej wirusem z rodziny Orthomyxovirade, takim jak wirus grypy, w szczególności wirus grypy typu A, jak również do zastosowania jako środek dezynfekcyjny. Przedmiot zgłoszenia stanowi również sposób wytwarzania żelaza zerowartościowego.

Prezentowany wynalazek, chroniony europejskim zgłoszeniem patentowym nr EP 22461629 opisuje żelazo zerowartościowe o silnych właściwościach przeciwwirusowych. Przedmiotem wynalazku jest innowacyjny nanomateriał, który otwiera nowe możliwości w walce z infekcjami wirusowymi, szczególnie wirusem grypy typu A z rodziny Orthomyxoviridae. 

Wynalazek posiada szereg wyróżniających cech:
- innowacyjną formę żelaza zerowartościowego o zwiększonej aktywności biologicznej,
- szerokie spektrum działania przeciwko patogenom wirusowym,
- zastosowanie ekologicznej technologii wytwarzania nanomateriałów bez toksycznych dodatków.
Kluczowe zastosowania komercyjne omawianej technologii obejmują m.in. następujące dziedziny:
- medycyna: zaawansowane nanotechnologie medyczne w terapii przeciwwirusowej,
- farmacja i biotechnologia: rozwój nowych leków przeciwwirusowych i preparatów profilaktycznych,
- przemysł kosmetyczny: innowacyjne środki dezynfekcyjne o właściwościach antyseptycznych, 
- chemia: specjalistyczne nanomateriały do zastosowań sanitarnych.  

Więcej o patencie: 
https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/P.439456 

Europejskie zgłoszenie patentowe: EP 22461591 
faza regionalna / krajowa: P 438703  

A PROMOTOR ACTIVATED BY THE MYB47 AND MYB95 PROTEINS AND THE EXPRESSION SYSTEM CONTAINING IT  

(PL) PROMOTOR AKTYWOWANY PRZEZ  BIAŁKA MYB47 I MYB95 ORAZ ZAWIERAJĄCY GO SYSTEM EKSPRESYJNY   

Data pierwszeństwa: 2021-08-06 
Twórcy: Shayan Sarkar, Arpan Kumar Basak, Kenji Yamada, Jakub Bizan, Paweł Bednarek, Paweł Czerniawski 
Uprawnieni: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk   

Przedmiotem zgłoszenia jest promotor aktywowany przez białka MYB47 i MYB95 oraz system ekspresyjny go zawierający, który może być wykorzystany w biotechnologii roślin.  

Europejskie zgłoszenie patentowe, nrEP 22461591, które jest oparte o polskie zgłoszenie patentowe nr P 438703, obejmuje innowacyjny promotor aktywowany przez białka MYB47 i MYB95 wraz z zaawansowanym systemem ekspresyjnym o szerokim potencjale komercyjnym w biotechnologii roślin. 
Omawiana technologia regulacji ekspresji genów wykorzystuje naturalne czynniki transkrypcyjne MYB, które odgrywają kluczową rolę w regulacji procesów fizjologicznych roślin. MYB47 kontroluje starzenie się liści poprzez modulację szlaku jasmonianowego, podczas gdy MYB95 funkcjonuje jako mobilny czynnik transkrypcyjny. 
Promotory roślinne typu MYB zapewniają precyzyjną kontrolę ekspresji genów, co przekłada się naszereg korzyści:
- zwiększoną wydajność produkcji,
- lepszą stabilność systemów ekspresyjnych,
- możliwość tkankowej kontroli ekspresji.
Omawiany wynalazek oferuje szerokie możliwości zastosowań: 
- firmy biotechnologiczne – np. produkcja rekombinowanych białek w bioreaktorach roślinnych
- przemysł farmaceutyczny – np. wytwarzanie biofarmaceutyków i szczepionek
- sektora kosmetyczny – np. uzyskanie surowca bogatego w innowacyjne składniki aktywne
- agrobiotechnologia – np. modyfikacja roślin uprawnych w celu zwiększenia plonów, odporności na szkodniki, choroby i herbicydy.

Więcej o patencie:  https://patentscope.wipo.int/search/en/detail.jsf?docId=EP393713939&_fid=PL391906734