Z-d Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

dr hab. Agnieszka Fiszer, prof. ICHB PAN

Kierownik Zakładu

agnieszka.fiszer@ibch.poznan.pl
tel. wew. 1450

Działalność badawcza

Tematyka badawcza

Badania w Zakładzie Biotechnologii Medycznej dotyczą różnorodności funkcji i dysfunkcji RNA w kontekście sekwencji powtarzających się i chorób neurodegeneracyjnych.

Nasze badania koncentrują się na powtórzeniach trójnukleotydowych (głównie CAG) i ich ekspansji związanej z chorobami poliglutaminowymi (poliQ), m.in. chorobą Huntingtona (HD) i ataksjami rdzeniowo-móżdżkowymi (SCA).

Celem badań jest dokładne opisanie nowych molekularnych szlaków patogenezy chorób poliQ, ze szczególnym uwzględnieniem szlaków zależnych od RNA oraz zmian poziomu różnych typów RNA. Badamy funkcjonowanie zmutowanego mRNA zawierającego ekspansję powtórzeń CAG, jako że jest on bardzo obiecującym celem dla narzędzi oligonukleotydowych w podejściach terapeutycznych. Interesuje nas również określenie funkcji ciągów powtórzeń w prawidłowych RNA, w tym w niekodujących RNA.

GŁÓWNE TEMATY BADAWCZE

Markery toksyczności RNA i białek w chorobach poliQ
Otrzymanie i charakterystyka nowych modeli komórkowych i mysich
Badanie molekularnych oddziaływań z ciągami powtórzeń trójnukleotydowych w RNA
Rola niekodujących RNA w patogenezie chorób poliQ
Badanie translacji RAN i alternatywnych zdarzeń poliadenylacji dla RNA zawierających ciągi powtórzeń
Projektowanie i testowanie oligonukleotydowych strategii terapeutycznych

Słowa kluczowe

choroby wywoływane ekspansją powtórzeń trójnukleotydowych,
patogeneza chorób poliglutaminowych,
toksyczność RNA i białka,
strategie terapeutyczne, technologia interferencji RNA,
mikroRNA,
niekodujące RNA,
technologia iPSC,
modele komórkowe,
modele mysie

Projekty badawcze

Aktualnie realizowane projekty badawcze:

Funkcja i dysfunkcja ciągów powtórzeń w transkryptach niekodujących i kodujących białka (NCN OPUS, Kierownik projektu: A. Fiszer)
MyRIAD: Wykorzystanie mikroRNA i informatycznych narzędzi dla diagnozy i leczenia choroby Alzheimera i demencji (Międzynarodowy projekt JPND, Lider konsorcjum: K. Whysall-Goljanek, University of Galway; Kierownik projektu: A. Fiszer)
Opracowanie uniwersalnej platformy szybkiego reagowania opartej na technologii RNA, zapewniającej lekowe i epidemiologiczne bezpieczeństwo kraju (jeden z zespołów zaangażowanych z ICHB, Konkurs ABM na rozwój innowacyjnych rozwiązań terapeutycznych z wykorzystaniem technologii RNA, Lider Konsorcjum: Polfa S.A., Kierownik projektu: prof. M. Figlerowicz)

Wybrane publikacje

Wozna-Wysocka M, Jazurek-Ciesiolka M, Przybyl L, Wronka D, Misiorek JO, Suszynska-Zajczyk J, Figura G, Ciesiolka A, Sobieszczanska P, Zeller A., Niemira M, Switonski PM, Fiszer A
Insights into RNA-mediated pathology in new mouse models of Huntington's disease
FASEB J 2024; 10.1096/fj.202401465R
Fiszer A, Kozlowska E, Jazurek-Ciesiolka M.
From design to cellular processing: Insights into sequencing of vectorized therapeutic small RNAs.
Mol Ther Nucleic Acids. 2024;35(3):102277
Joachimiak P, Ciesiolka A, Kozlowska E, Switonski PM, Figura G, Ciolak A, Adamek G, Surdyka M, Kalinowska-Poska Z, Figiel M, Caron NS, Hayden MR, Fiszer A.
Allele-specific quantitation of ATXN3 and HTT transcripts in polyQ disease models
BMC Biology 2023; 21:17
Fiszer A.
All roads lead to cure: Diversity of oligonucleotides in DM1 therapy
Mol Ther Nucleic Acids. 2023;32:898-899
Nowak B, Kozlowska E, Pawlik W, Fiszer A.
Atrophin-1 function and dysfunction in dentatorubral–pallidoluysian atrophy
Movement Disorders 2023 DOI: 10.1002/mds.29355
Piwecka M, Fiszer A, Rolle K, Olejniczak M.
RNA Regulation in Brain Function and Disease 2022 (NeuroRNA) - Conference Report
Frontiers in Molecular Neuroscience 2023 vol.16 doi.org/10.3389/fnmol.2023.1133209
Joachimiak P, Ciesiolka A, Figura G, Fiszer A.
Implications of Poly(A) Tail Processing in Repeat Expansion Diseases.
Cells. 2022;11(4):677
Ciesiolka A, Stroynowska-Czerwinska A, Joachimiak P, Ciolak A, Kozlowska E, Michalak M, Dabrowska M, Olejniczak M, Raczynska KD, Zielinska D, Wozna-Wysocka M, Krzyzosiak WJ, Fiszer A.
Artificial miRNAs targeting CAG repeat expansion in ORFs cause rapid deadenylation and translation inhibition of mutant transcripts.
Cell Mol Life Sci. 2021;78(4):1577-1596.
Przybyl L, Wozna-Wysocka M, Kozlowska E, Fiszer A.
What, When and How to Measure-Peripheral Biomarkers in Therapy of Huntington's Disease.
Int J Mol Sci. 2021;22(4):1561.
Jazurek-Ciesiolka M, Ciesiolka A, Komur AA, Urbanek-Trzeciak MO, Krzyzosiak WJ, Fiszer A.
RAN translation of the expanded CAG repeats in the SCA3 disease context.
J Mol Biol. 2020;432(24):166699
Ciolak A, Krzyzosiak WJ, Kozlowska E, Fiszer A.
Generation of human iPS cell line IBCHi002-A from spinocerebellar ataxia type 3/Machado-Joseph disease patient's fibroblasts.
Stem Cell Res. 2020; 45:101796
Dabrowska M, Ciolak A, Kozlowska E, Fiszer A, Olejniczak M.
Generation of New Isogenic Models of Huntington's Disease Using CRISPR-Cas9 Technology.
Int J Mol Sci. 2020 Mar 8;21(5). pii: E1854
Krzyzosiak WJ, Olejniczak M, Galka-Marciniak P, Fiszer A.
Nucleic acid molecule, expression cassette, expression vector, eukaryotic host cell, induction method of RNA interference in eukaryotic host and use of the nucleic acid molecule in therapy of diseases induced by expansion of trinucleotide CAG repeats
US10329566B2 (international patent)

IBCH logo

Zakład Biotechnologii Medycznej

Pracownicy naukowi

Pracownicy badawczo - techniczni

Pracownicy techniczni

Doktoranci

Działalność badawcza

Tematyka badawcza

Słowa kluczowe

Projekty badawcze

Wybrane publikacje

Adres

Address

Zakład Biotechnologii Medycznej

Pracownicy naukowi

Pracownicy badawczo - techniczni

Pracownicy techniczni

Doktoranci

Działalność badawcza

Tematyka badawcza

Słowa kluczowe

Fig. 1

Fig. 2

Fig. 3

Fig. 4

Fig. 5

Projekty badawcze

Wybrane publikacje

Adres

Address